Stappenplan voor succesvolle cultuurverandering

De ontwikkeling en verandering van een organisatie gaat vaak gepaard met een cultuurverandering. Sterker nog, volgens Michael Watkins, hoogleraar leiderschap en organisatieverandering aan de IMD Business School, is cultuurverandering zelfs noodzakelijk.

Volgens hem kunnen organisaties die vergeten te kijken naar cultuur, niet succesvol en dynamisch veranderen. Maar hoe werk je aan cultuurverandering? En wat komt daar allemaal bij kijken? In deze blog legt onze trainer Bjørna Rekers dat graag aan je uit.

Strategie kan niet zonder goede bedrijfscultuur

Michael Watkins stelt dat zelfs de mooiste strategie mislukt, als de mensen in het bedrijf er niet achter staan. Hij zet zijn woorden kracht bij met een citaat van Peter Drucker, hoogleraar organisatieleer en management.

“Culture eats strategy for breakfast

Peter Drucker

Jouw mensen zijn bepalend

De mensen in jouw organisatie vormen de bedrijfscultuur. Dat doen ze door gedeelde waarden. Ze laten zien wat ze belangrijk vinden. Jouw mensen delen ook gedachten of meningen. Het laat zien waar ze in geloven en waar ze voor staan. Jouw mensen vormen de normen en waarden van jouw bedrijf en dat is ook bepalend voor hun gedrag. Het laat jou zien hoe in de organisatie de dingen worden gedaan.

Komt er een nieuwe medewerker, dan wordt deze cultuur overgedragen. Ze besluiten om er samen voor te gaan of niet. Cultuur kan een bedrijf maken of kraken.

5 keer zoveel kans op succes

Transformatie gaat een stuk makkelijker als medewerkers ook daadwerkelijk openstaan voor verandering. Uit onderzoek blijkt dan ook dat bedrijven die oog hebben voor de bedrijfscultuur, vijf keer zoveel kans hebben op succes, mits ze bereid zijn hun organisatie aan te passen. Als een bedrijf in eerste instantie afwachtend is, maar wel beschikt over veranderingsgezinde mensen, dan kunnen zij alsnog grote stappen zetten.

Falen als onderdeel van je succes

Wees bij cultuurverandering niet bang om te falen. Cultuur is iets dynamisch en organisaties veranderen sowieso constant. Kijk alleen maar naar de afgelopen anderhalf jaar. Door corona zijn waarden, gedachten en gedrag van medewerkers totaal ondersteboven gekeerd.

Mogelijk zijn er daardoor in jouw organisatie ook dingen veranderd die je helemaal nog niet wilde. Of zijn veranderingen die hard nodig waren, nog niet helemaal tot een goed einde gebracht. Daar ligt een uitdaging voor de leiding. Daarbij hoort ook dat het soms niet helemaal goed gaat. Falen is onderdeel van je succes!

Om met de woorden van Thomas Edison te spreken:

“Ik heb niet gefaald, ik heb juist 10.000 manieren ontdekt die niet werken!”

Thomas Edison

Elementen voor succesvolle cultuurverandering

Terug naar hoogleraar leiderschap en verandering Michael Watkins. Volgens hem is er een patroon te herkennen bij organisaties die succesvol zijn getransformeerd. Watkins beschrijft zeven elementen die ervoor zorgen dat de bedrijfscultuur een vruchtbare bodem biedt aan verandering.

De 7 elementen van succesvolle cultuurverandering:

  1. Ze zijn gericht op de klant, niet op het product of de eventueel te behalen winst.
  2. Niet alleen focus op het eigen bedrijf, maar op het hele ecosysteem waarin de organisatie opereert.
  3. Het management baseert beslissingen niet alleen op een mening of ervaring, maar ook op harde cijfers en de analyse daarvan.
  4. Samenwerking: de leiding zoekt actief samenwerking met andere organisaties.
  5. Voorkeur voor actie: het bedrijf vindt snelheid belangrijker dan perfectie.
  6. Lerende organisatie: voorkeur voor experimenteren en snel leren.
  7. De leiding is faciliterend: werknemers krijgen veel ruimte en opereren zelfstandig.

Veranderen is hard werken

Belangrijk is dat jij als leider kijkt waar jullie als organisatie staan en waar verandering nodig is. Realiseer je ook, dat veranderen hard werken is. Kijk maar eens naar jouw eigen gewoontes. Hoe moeilijk is het om die te veranderen? Laat staan als je de gewoontes van honderden medewerkers wilt veranderen.

Neem de tijd voor cultuurverandering

Cultuurverandering is dus hard werken. Wees je dan ook bewust dat je minimaal 18 maanden, maar veel eerder 48 maanden, bezig bent met de uitvoering van je veranderplan. In de tussentijd is het heel belangrijk dat je de eerste successen viert. Mensen worden enthousiaster als ze zelf invloed hebben op veranderingen.

Managers, begin bij jezelf

Zorg dat de neuzen binnen het management dezelfde kant op staan. Elke manager moet bereid zijn daadwerkelijk een bijdrage te leveren aan de gewenste cultuurverandering. Het is uitermate belangrijk dat elke leidinggevende begrijpt waarom het anders moet, wat hun eigen bijdrage is en wat de gevolgen zijn als ze dat niet doen.

7 stappen naar cultuurverandering

Hoogleraar Watkins en z’n collega’s komen met een overzichtelijk stappenplan voor organisaties die met hun cultuur aan de slag willen.

Met deze 7 stappen is jouw kans op een succesvolle cultuurverandering een stap dichterbij:

  1. Begin met het waarom: leg uit waarom dingen anders moeten.
  2. Bepaal welk gedrag en welke waarden je wilt veranderen.
  3. Betrek medewerkers bij het proces: vraag input uit alle geledingen van de organisatie.
  4. Bouw op normen en waarden die je wilt behouden. Laat dit aan iedereen weten en maak duidelijk dat je daar als leiding trots op bent.
  5. Leg uit hoe je wilt veranderen en maak een roadmap. Zo kunnen mensen per functie en afdeling zien wat de verandering voor hen gaat betekenen.
  6. Zorg dat veranderingen ook worden doorgevoerd in beoordelingssystemen en sollicitatieprocedures.
  7. Beloon managers en medewerkers die hun nek uitsteken en op een andere manier gaan werken. Zo kun je anderen die nog niet zover zijn ook over de streep trekken.

Wil je meer weten over organisatieontwikkeling en cultuurverandering? Lees dan ook over het meerjarenplan voor cultuurontwikkeling bij GBTwente of neem vrijblijvend contact met ons op.


Over de auteur:

Bjørna Rekers
Bjørna Rekers

Bjørna Rekers is trainer, coach en consultant bij XL10 op het vlak van leiderschap en teamontwikkeling. Door haar jarenlange ervaring en brede opleiding is ze bovendien zeer ervaren in het ontwikkelen van samenwerking binnen teams.

Advies nodig bij de
keuze voor een training?

Bel vrijblijvend met XL10. Samen met jou bespreken we graag jullie ambities.

Alco CTA

ONZE REFERENTIES